Kleur - Pro Interieur Tips

"Welke effecten hebben kleuren op de sfeer in het huis?"

Deze vraag kreeg ik laatst als een aanvullende opmerking in mijn enquête over interieurtips.

Een hele goede vraag trouwens. Om deze vraag beter te kunnen beantwoorden, moeten wij eerst kleuren gaan begrijpen. Waarom kiezen wij voor de ene of de andere kleur?

Van tijd tot tijd heb ik zin in kleuren veranderen thuis. Het werkt bij mij net als met eten, af en toe krijg ik trek in iets heel specifieks. Vrouwen die moeders zijn, herkennen dit fenomeen dat vaak speelt tijdens de zwangerschap. Oma's wijsheid: er is iets in het voedsel die jouw lichaam op dat moment nodig hebt.

Zo werk het ook bij mij met kleuren. Soms krijg ik zin in een kleur en vaak komt het niet overeen met de Pantone Kleur van Het Jaar.

Wat krijg ik ervan, als ik de kleur in huis veranderd? Energie terug. Elke kleur heeft een golflengte en een kenmerkende vibratie. Verder weet ik het niet zo veel over hoe het werkt, maar het belangrijkste voor mij is dat het mij goed doet en dat is voor mij reden genoeg.

Als je eenmaal kleuren begrijpt, wordt het toepassen van kleuren in jouw interieur een bewust proces. Daarmee wordt je je bewust van sfeer creëren in jouw huis. Doelgericht kan je dan benadrukken wat je wilt, ruimtelijk- en/of gevoelsmatig.

Kleuren begrijpen

Niet alleen het kleureffect is belangrijk in sfeer creëren, maar ook de kleurcombinatie.

Kleureffect in het interieur beïnvloedt ons in sfeer/gevoel, als je je op het kleurassociatie karakter richt. Maar beïnvloedt het ook de ruimtelijke waarneming, als je tussen lichte of donkere tonen kiest.

Kleurcombinatie op zijn beurt, gaat over een harmonische samenwerking tussen de kleuren.

Hier licht ik deze twee aspecten van kleureffect in het interieur verder toe: Kleurassociatie en Verzadiging & Waarde (licht en donker).

Kleurassociaties

De kleurassociaties werken feitelijk in drie niveaus: universeel, cultureel en persoonlijk.

Hieronder heb je een Infographic met de algemeen basisbetekenissen, gebaseerd op kleurenpsychologie, dagelijkse associaties en gewoon gezond verstand: 

 

Op het niveau van culturele en godsdienstige kleurenassociaties, krijgt kleurenbetekenis een andere of zelfs extra lading. Bijvoorbeeld:

Rood - is geassocieerd met Communisme en Revolutie in landen zoals Rusland. In India symboliseert succes, geluk, welvaart, viering en lang leven. 

Oranje - in Hindoeïsme is saffraan (een tint van oranje) een veelbelovende kleur. Voor ons in Nederland, oranje is de kleur van het Koninklijke Huis. Bij Koningsdag en van tijd tot tijd bij WK's, EK's en Winter- en Olympische spelen krijgt Nederland te maken met een Oranje Koorts. In Colombia is oranje geassocieerd met seksualiteit en vruchtbaarheid. In Oosterse culturen oranje symboliseert liefde, nederigheid en gezondheid. De gewaden van Boeddhisme monniken zijn vaak oranje.

Geel - naast geassocieerd worden met positiviteit in Westerse culturen is geel ook geassocieerd met voorzichtigheid en lafheid. In Duitsland staat geel voor afgunst. In Egypte, geel brengt geluk en welvaart over.

Groen - in Westerse culturen voorstelt groen fortuin maar ook jaloezie. Door de weelderige landschappen van Ierland is groen de emblematische Ierse kleur geworden. Groen is verboden in Indonesië, terwijl in Mexico is de nationale kleur en staat voor onafhankelijk. Groen is ook de traditionele kleur van Islam. In Oostelijke culturen symboliseert groen vruchtbaarheid en nieuwe leven, maar het kan ook ontrouw betekenen.

Blauw - sinds blauw vaak positieve associaties heeft, is het de veiligste kleurenkeus beschouwd (vooral voor huisstijl en bedrijfslogo's). Maar het uitbeeldt ook verdriet, eenzaamheid en depressie.

In sommige landen zoals Turkije, Griekenland, Iran, Afghanistan en Albanië symboliseert blauw het genezing en het kwaadaardige invloed af te wenden, zoals bij de Boze-oog amuletten. In Hindoeïsme is blauw geassocieerd met Krishna, die liefde en goddelijke vreugde belichaamt. 

Paars - is vaak verbonden met royalty en adel over de hele wereld, maar binnen de Katholicisme is paar geassocieerd met piëteit en geloof. In Brazilië en Thailand is paars de kleur van rouw. In Amerika is paars de kleur van eer - de Purple Heart is een militaire onderscheiding, die nog steeds wordt uitgereikt aan Amerikaanse militairen.

Wat betreft het interieur, het belangrijkste voor mij is de persoonlijke kleurassociatie, want waar het eigenlijk om gaat in jouw huis is jou en jouw omgeving.

Toen ik op de Rietveld Academie studeerde, hadden wij een gesprek over hoe wij kleuren waarnemen.

Wij hadden het over groen en voor mij is groen altijd een frisse kleur geweest. Niet alleen omdat het bij het koud spectrum van kleuren (groen, blauw en paars) hoort, maar omdat ik groen altijd met planten en schaduw associeer. Voor iemand die uit een warm land komt zoals Brazilië en aangewend is aan de hitte en felheid van de zon, het idee van "lekker onder een boom zitten" is ontzettend plezierig en beschermende afkoelend.

Voor mij verbazing hoorde ik van mijn Zweedse klasgenoot dat groen niet een koude kleur was, maar eigenlijk heel warm. Zij kwam uit een gedeelte van Zweden waar afgedekt van sneeuw van oktober tot eind maart kan zijn. Terwijl in de zomer regelmatig lange periodes vol zonneschijn voorkomen, met zomerse temperaturen van 25 graden of hoger. Groen was voor haar dé zomerse kleur, de kleur van de gedekte en levende natuur, van de lange en warme dagen.

Toen ik uit mijn eigen ervaring in haar schoenen werd verplaatst, heeft groen een andere uitnodigde en warme dimensie voor mij gekregen.

  

Verzadiging & Waarde

Op het juiste toegepaste manier, kan je kleuren in het interieur gebruiken om een rustige of stimulerende maar ook inspirerende omgeving creëren.

Het kan een ruim of intiem gevoel oproepen. Het vestigt aandacht op, en uitdrukt waar je ook maar wilt.

In tegenstelling, bij onjuist gebruik van kleuren kan je een ruimte saai, prikkelbaar en zelfs deprimerend maken.

Een effectief kleur gebruik is gebaseerd niet alleen op het correct kleurencombinatie, maar ook op de adequate kleurentinten.

Daarom zijn verzadiging en kleurenwaarden belangrijk.

Verzadiging gaat om zuiverheid van de kleur. Kleuren met een hoge verzadiging zijn fel, diep en levendig, terwijl met een lage verzadiging zijn gedekt, flets of grauw. Hieronder zie je dat de verschillende percentages van rood verschillende tinten tonen.

Waarde gaat om helderheid en intensiteit van de kleur. Na mate de helderheid weghaalt krijg je steeds donkere tinten.

Hierboven zijn digitale bewerkten voorbeelden. In een analoog methode mix je graduaties van wit of zwart verf bij de oorspronkelijke kleur, een proces dat regelmatig gebruikt wordt door kunstenaars en schilders.

Verzadiging en kleurenwaarde spelen een cruciale rol in een ruimtelijke waarneming, namelijk op grote oppervakken zoals vloer, plafond en wanden.

Donkere tinten geven meestal een gevoel van warmte en intimiteit als je ze op wanden gebruikt. Wil je plafonds visueel omlaag trekken? Gebruik dan donkere tinten. Het trekt de aandacht naar de plafond toe, maakt het interessanter en luxueus.

Lichte tinten zijn de meeste gebruikelijke keuze als je een ruim gevoel wilt bereiken. Licht gekleurde plafonds lijken hoger en op wanden geven lichte tinten het gevoel dat de ruimte groter is.

En jij, hoe ervaar je kleur in jouw interieur? Laat je opmerkingen hieronder achter, daar ben ik benieuwd naar. ; )